ใบความรู้ที่ 8 คุณธรรม จริยธรรมการเป็นพลเมืองดี
พลเมืองดีในสังคมระบอบประชาธิปไตย จะต้องมีคุณธรรมและจริยธรรมเป็นหลักในการดำเนินชีวิตจึงจะช่วยทำให้สังคมประชาธิปไตยเป็นสังคมที่มีความสงบสุขและความเจริญก้าวหน้า คุณธรรม จริยธรรมของการเป็นพลเมืองดีมีอยู่ 8 ประการดังนี้
1. การรับฟังความคิดเห็นของกันและกัน และเคารพในมติของเสียงส่วนมาก ทั้งนี้ก็เพราะสมาชิกในสังคมประชาธิปไตยมักจะมีความคิดเห็นในปัญหาต่าง ๆ ของสังคม และแนวทางแก้ไขปัญหานั้นแตกต่างกัน จึงจำเป็นต้องใช้เสียงข้างมากหาข้อยุติในการแก้ไขปัญหานั้น ๆ แต่ทั้งนี้ส่วนมากจะต้องเคารพความคิดเห็นของเสียงส่วนมาก และจะต้องไม่ถือว่าเสียงส่วนน้อยเป็นฝ่ายผิด จึงจะทำสังคมประชาธิปไตยดำรงอยู่ได้อย่างสันติ
2. การเห็นแก่ประโยชน์ส่วนร่วม ซึ่งจะเอื้ออำนวยประโยชน์ต่อสังคมประชาธิปไตยอย่างยิ่งเพราะสังคมประชาธิปไตยจะดำรงอยู่ได้และสามารถพัฒนาให้มีความสุขเจริญก้าวหน้าได้อย่างมาก ถ้าสมาชิกในสังคมเห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวม และยอมเสียสละประโยชน์ส่วนตนเพื่อประโยชน์ส่วนร่วมเสมอ
3. การมีระเบียบวินัยและเคารพต่อหน้าที่ เป็นคุณธรรมที่ช่วยให้สังคมประชาธิปไตยมีความก้าวหน้าคือ ถ้าสมาชิกในสังคมประชาธิปไตยยึดมั่นในระเบียบวินัย ควบคุมตนเองได้ สังคมประชาธิปไตยนั้นก็จะมีความสุข
4. ความซื่อสัตย์สุจริต เป็นคุณธรรมที่ให้ประโยชน์สูงสุด เพราะถ้าสมาชิกในสังคมยึดมั่นในความซื่อสัตย์สุจริต ไม่เห็นแก่อามิตสินจ้าง ไม่ทำการทุจริต สังคมนั้นจะมีความสุขและความเจริญก้าวหน้าขึ้นเรื่อย ๆ
5. ความสามัคคี เป็นคุณธรรมที่ให้ประโยชน์แก่สังคมประชาธิปไตยอย่างมาก เพราะความสามัคคี หมายถึง ความรักใคร่กลมเกลียวและร่วมมือกันทำงานเพื่อประโยชน์ส่วนรวม ถ้าประชาชนไทยมีความสามัคคีไม่แตกแยก ร่วมแรงร่วมใจทำงานเพื่อส่วนรวมประเทศไทยจะมีความเข้มแข็งเป็นที่น่าเกรงขามของนายาประเทศ รวมทั้งจะทำให้สถาบันประชาธิปไตยมีความมั่นคงไปด้วย
6. ความละอายและเกรงกลัวในการทำความชั่ว เป็นคุณธรรมที่มีความสำคัญมากต่อสังคมประชาธิปไตย คือ ถ้าสมาชิกในสังคมมีความละอายและเกรงกลัวต่อการกระทำชั่วแล้ว สิ่งไม่ดีไม่งามต่าง ๆ ก็จะไม่เกิดขึ้นในสังคม.
7. ความกล้าหาญและความเชื่อมั่นในตนเอง เป็นคุณธรรมที่มีความสำคัญต่อระบอบประชาธิปไตย เช่นเดียวกันทั้งนี้เพราะในระบอบประชาธิปไตยนั้นตองการให้มีการแสดงความคิดเห็นเชิงสร้างสรรค์เพื่อประโยชน์ส่วนรวม ดังนั้นถ้าสมาชิกในสังคมมีความกล้าที่จะแสดงความคิดเห็นในเชิงสร้างสรรค์อยู่เสมอ ๆ ก็จะเป็นประโยชน์ต่อสังคม.
8. การส่งเสริมให้คนดีปกครองบ้านเมือง และควบคุมมิให้คนไม่ดีมีอำนาจ มีความสำคัญยิ่งเพราะการปกครองระบอบประชาธิปไตย จะดำเนินไปได้อย่างราบรื่น เมื่อได้คนดีมีความรู้ความสามารถมาช่วยกันปกครองบ้านเมือง ดังนั้นในการเลือกตั้งผู้แทนประชาชนควรเลือกคนดีให้ไปทำหน้าที่แทนตน เพราะถ้าเราได้ผู้แทนที่ดี เราก็จะได้รัฐบาลที่ดีอันส่งผลให้การปกครองระบอบประชาธิปไตยสามารถอำนวยประโยชน์สูงให้แก่ประชาชนอย่างทั่วถึงและเป็นธรรม
